☆LAIRIL LUAHTU☆ - 5 By Dingdi Pachuau

 ☆LAIRIL LUAHTU☆ - 5 By Dingdi Pachuau

Krismas ka hman tawh azawng Krismas nuam lo ber chu a va ni chiang tak êm! Mami awm se chuan a zia deuh maithei, zia chuang lo maithei bawk. Ka pain zû a in tam phah a, tlai lama in mai kha a duh tâwk tlat tawh lo. Ina awm nuam ka ti lo zual a; mahse, hmun danga awm pawh nuam ka ti chuang lo. Ka nu ka ngaihtuah a, chutiangin ka naute pawh, hmun danga ka awm hlànin ka pa zu ruiin buaina a siam ang tih ka hlau a, ka rilru a nuam thei lo.

Mahse, ka naute chu an la nau ve deuh bawk a, chhûngkhur buaina chu an la man thiam phâk lutuk lo. Krismas boruak chuan a chiah hneh ve hrim hrim a, bâkah, thawmhnaw thar an nei nèn, an rilru a hlim a, an țhiante nèn an inkàwm thei bawk a, kei ang hi chuan an awm  ve lo niin ka hria, ka lawmpui zaw phian.

Krismas kan hmang zo a, Kum thar lamah pawh ka pa chu a ngai reng. Kum thar Nia chhûngkaw kima inkhâwmte chu khawi lam, zàn lama a in nasat vàng leh a men rei avàngin inkhâwm tùra kan chhuah pawhin khumah a la mu hnâr sûk sûk mai. Ka thin hi a rim tet tet mai a, mi zawng zawng chhûng kimin an inkhâwm bîk ang a, keini ve chu pa tel lovin, chu pawh a ruih vàngin.

Ka hlim mawlh lo; mahse, ka nu ka ngaihtuah avàngin hlim hmel ka pu lui hrâm hrâm a, ka nu pawh keimah ang tho chuan a nui lui ve niin ka hria. Tateite pahnih erawh chu an hlim viau mai, an țhiante nèn an inhmuh chinah phei chuan kan bulah pawh an awm duh tawh lo. Kan inkhâwm chhûng zawng chuan ka rilruin thil dang daih ka ngaihtuah char char a, thuchah sawitu thil sawi pawh pakhat té mah ka hre lo rêng rêng.

Ka ngaihtuah kual zêl a, a vawi khat nân chhûngkaw kim lovin Kum thar inkhâwm kan nei ta phawt chu a nia, chu pawh zû vàng liau liau ka ti lo thei lo. Ka nu nèn kan thu hrilh, kan zilhna kha zàwmin zû in lo se, kan chhûngkuain kan inkhâwm kim ve țhap ang chu. Kan bàn hnua ka han hawi kual vêl chuan ka mi hmuh rêng rêng chuan hlim hmel an pu vek hian ka hria a, ka awt a, an hlim hmel ang chu ka pu ve châk; mahse, ka thei ve hlawl si lo. Kan upa pakhatin ka nu rawn chibai paha ka pa a hmuh ve loh thu a rawn sawi phei chuan hrehawm ka tiin ka zak a, ka nu hrehawm ti hmêl chu ka hmu ve reng si a, ka khawngaih lutuk ringawt, ka tâwt up up thei hialin ka hria.

Ka pa ka ngei, ka ngei lo thei lo. Amah vàngin ka nu nèn kan hlim theih loh phah a, a nupui fanaute hi a in țhin zû aiin min ngaihsak lo zâwk bawk a ni. 

Ina kan haw chuan a lo tho ve tawh a, ka nu chuan țha takin a be nghâl vat vat a, kei chuan  en pawh ka en duh lo, ka thin a tihrim bâkah ka rilru a tina tlat a ni.

Rilru hlim lo zet chuan ni ka hmang ve zêl a, Mamite chu ni 7-ah an rawn haw a, kan inhmuh leh theih tâkah chuan tlêmin ka hlim ve ta deuh a, school kan kal leh hnuah phei chuan ka zia leh ta viau, tlaia ina haw erawh ka la hreh ru êm êm tho.

Mahse, Krismas leh kum thar hun lai vêl ang êm chuan ka pa chuan a in nasa tawh bîk lo. Nam erawh a rawn nam haw ziah tho a, zan khat a rawn

haw chu a phûr deuh thut a niang, Tapuia chu pawmin," Ka fapa duat a nih hi, a hmel te hi a țha asin," tiin a biangah chuan a fawhsak a.

"Ummmm...pa hi, i rimchhe si, zu rim hlîr i nam, zû i in ţhìn ani maw?" Tapuia chuan a ti ta zêk mai a, tàl chhuah tumin a tãl nasa mai bawk a.

"Zû maw? Ka in rêng rêng lo, khawi maw, awm țha teh, ka fapa duat i nih kha," ani chuan a ti leh bual bual a; mahse, Tapuia chu a tãl chhuak ta tho a.

"Pa, zu in chu a țha lo tih kan zir țhìn asin, kan zirtïrtupa pawhin in chhin miah lo tùrin min hrilh țhìn. 'A țha lo, sual tinrêng bul a ni' a ti țhìn," a ti ta reuh a.

Ka va țan reuh tak êm! 

Ka pa chuan,"A ti ve mai mai a nih chu. Mipa chuan in chhin ngei ngei tùr, a ngawl erawh vei miah loh tùr a ni thung a," a ti leh a, chutiang thu sawi chu ngaithla tam lo se ka duh vàng leh ani rùi bula awm reng lo tùra ka duh vàngin ka room lamah chuan ka hruai ta daih a.

"U, a rùi chiang e tiraw? A rim chhe bawk si a, engati nge a in duh rêng rêng le?" lehkhabu phawrh zai rêl lo chuan a ti a.

"Thlèmna a dang zo lo a nih kha, nang chu in ve ngai miah suh aw, zu in chuan țhatna a nei lo rêng rêng, pawisa a hek a, chhûngkuaah hlim lohna thlenin zahna a thlen bawk a ni," tiin ka thiam ang tâwk chuan ka fuih ve sauh sauh a. A zilhtu tùr ber pa berin zû a in tlat chuan a hnu hi a chhui ve ang tih ka hlauhpui a ni, zan tin a rawn nam haw ziah mai si a.

"Lehkha țha deuhin ka zir ang a, Siamtea pa angin police officer lian tâwk ka ni ang a, âpa ang chuan zû ka in ve duh miah lo ang," a ti leh reuh a. Nuih sak pah chuan," A țha, țha deuhin lehkha hi zir ila, Siamtea pa aia sâng pawhin kan zir thei ngei ngei ang," tiin ka fuih a. A țhianpa Siamtea pa hi police a nia, a nihna tak hre lo mah ila a nihna a sâng ve viau tih erawh chu ka hria, chubákah, pa țha deuh niin Tapuia hi a duat thei hle a, kan naua pawh hian a ngaisâng thei viau țhìn rêng a ni.

Ka pa zu in țhin avàngin ka rilru ka siam thar sauh sauh a, lehkha ka zir tam phah khawp mai. Zàn lamah chaw ei kham hmun tihfel zawh veleh room-ah ka inkhung nghâl chawt a, ka zir nghâl char char țhin. Ka rilrua ka ngaihtuah  ber țhin chu ka zir țàng țáng ang a, hlawh neih hma dàn ngaihtuahin hmun dangah hna thawkin ka awm ang a, ka naute pahnih pawh hi ka bulah ka awmtîrin ka châwm ang, ka nu erawh hi chuan  ka pa hi a kalsan thei àwm si lo va, kei chu ka pa rùi hmuh phâk lohna  hmuna awm daih ka duh ber.

Ka zir nasa bawk a, exam pawh ka cho ve ta viau e. Exam hma chuan Sir Manuna'n picnic a sawi chhuak zauh nain tu mahin kan ngaihsak lo, ani lah chuan,"In țang hlawm bawk a, in pass țha hlawm ngawt ang, in pass țhat viau chuan thil țha tak ka pe vek ang che u," tiin hmeichheho chu min han fuih phûr bawk a, kan țang zual sauhin ka hria.

Kan exam ta ngei a, ka zir ve nasat êm avàngin zawhna lo kal pawh a har lo hlawm khawpin ka hria, nge kumin hi a awl ve hrim hrim pawh ka hre thiam lo, kan exam chhûngin zawhna chhàn theih loh hulhual ka nei miah lo! Ka pass ve ngei pawh ka inbeisei, ka tih țhat lutuk erawh ka beisei phâk chuang lo va.

Kan exam zawh nia kan hmalam hun tùr kan sawi khâwm nak nak chuan Helen-i leh Maruati tih loh chuan Mizoramah zirna chhunzawm leh kan tum vek a, anni pahnih chuan,"Kan pass chuan kan zir chhunzawmna a inang tawh àwm si lo va, hmun danga kan kal hmain picnic leh ngei ngei ang u," an ti a, mi dang pawh an lo phûr nasa, kei pawh ka phûr ve tho mai, a hmun pawh kha a hmaa kan kalna tho kha ni leh se. Phone ka la neih hman dâwn loh avàngin ka nu phone ken ka dîl ve tawh ang a, thla pawh ka la țeuh tawh ang.

Kan exam-na har ka tih loh êm avàng chuan ka nu pawhin pass ngei tùrah min ngai a niang," Phone thar chu i nei ngei dâwn e," nui chung hian a ti a, ani hi chuan phone thar  ka nei tùr min lawmpui  lam ai mah chuan ka pass ngei a rin avàng chuan a lãwmin a hlim zâwk a ni.

"Nu, ţhiante hmun dangah college zawm an tum a, inthlah nân an kal hmain picnic kan tum a, i phal em?" tiin ka dîl pah zaih a, a remtih ngei pawh ka ring bawk.

"A ni maw? A țha alawm, țhiante nèna hun hlimawm han hman tlànte pawh hi a țha a ni, i țhian țhenkhatte chuan zirna țha duh vàngin hmun dang an pan dâwn tihna a ni a, pawisa han neih ve deuha phai lamah college țha taka kaltîr ve theih che pawh a châkawm khawp mai; mahse, kan dinhmun hian a zir rih bawk si lo va, hna thawh eng emaw tal lo nei ve ila, a nih loh tal pawhin sum lâk luhna eng emaw tal-" a tih lai chuan ka lo țawng khalh vat a.

"Nu, heta college zawm chu ka duh daih zâwk alawm. Mami pawh hetah tho alawm a zawm dâwn, chutiang chuan sawi tawh miah suh, țha deuhin ka zir zêl ang a, ka la chãwm vek dâwn che u nia," ka lo ti ve a.

"Upa ber i ni a, nang chu i rilru pawh a puitling ber bawk a, ka ngaihtuah vak lo che a ni. Ni e, țha takin in zir zêl ang a, nakinah chuan hlawh neiin ka duh duh kha min han lei ve thei tawh ang a, i naute pawh i châwm thei ang a, chutih hunah chuan hlim takin hun ka hmang thei tawh ang chu, ka nghâkhlel tawh êm mai," nui deuh chung hian a ti a, nui deuh mah se, a ti tak zet a ni tih ka hria.

Ka nu thil sawi chuan hlawh neih thuai min tichâk zual sauh mai, college kal paha inhlawhnate hi awm se, Mami'n a hre mial maithei a ni, la zâwt chhin ve hrim hrim teh ang.

Kan picnic leh ta ngei a, kan picnic hma lawkin ka nu ni lovin ka pain phone leina tùr min pe a, ka hlim teh asin. Ka phone thar ngei chu ka keng ve thei ta si a, thla ka la țeuh ang chu, a hmun a mawiin a nuam si a.

Vawiin chu kan driver U Zama chauh mipa a ni a, kan chêtpui nasat a ngai deuh ang chu. Kan phûr tlâng hlawm deuh nge ni, eng an hria chu ni maw ka ti mai,  phone an lo keng ve țheuh hlawm a, buschhûng ațangin thla kan la țan tawh. Kan hlim tlâng hlawm bawk a, kan thâwm pawh a țha khawp mai.

Lbi pain kan kalna sènso tùr min thawhsak lehin Bus min pe leh a, a thilphal takzet a ni. Lbi hian a dîl thiam ve thei bawk a, an hausa bawk a, a fanu duat tân hi chuan ui a nei ngai lo a ni ber, kan țhianhoa pawisa kan thawh khâwm ve chu ei leh in tùr lei nân bâk kan hmang lo.

U Zamate nèn cook-ah kan țang leh rih a, cook pali tih loh mi dang zawng chuan pool an màwi leh tawh a ni. Nuam an ti ve a, keiin tui chèn ka peih ve fahran lo bawk nèn, àwl thei vek záwk ila...

Khua a lum tawh viau mai a, in chung atân dî hman a ni hlauh zâwk a, chuti ni lo phei se chuan kan thlan ve dep dep tawh hial ang chu. U Zama pawhin kawr a ha peih lo, ruakin eirawng a bâwl a, hmeichhe pathum chuan kan fiam nak nak nghe nghe a.

"Vawiin chu tui chèn ve a ngai a ni, a lum êm mai," a tih chuan," E, chêng ve ngei ngei tawh rawh, i chèn loh pawhin kan namthla tho tho ang che," kan ti a, a nui ve hawk hawk a.

A lum ve êm lah tak a, kei pawhin lum ka ti lutuk. Sa kan chan zawh vek hnu, U Zama'n a kan zawh fel hnu chuan,"Hawh u, zu chêng ve ang u, mei kha chu vil chiam a ngai dâwn chuang lo va," a ti a.

"Zu kal r'u, ka lo awm rih ang, ka rawn fin vat ang che u," ka lo ti vat a.

Hruaii chuan," Âwihawm loh theih êm mai a! Kan kal vek ang chu," a lo ti ve a; mahse, ka hnial luih tlat avàng leh chhuanlamah 'Ka period lai a nia' ka tih tâk avàng chuan min tilui duh ta bîk lo va.

Sa chu ka vil a, ka phone chu ka khawih pah bawk a, ka la khawih thiam lutuk lo deuh a, inzir hlek ka la duh bawk a ni.

Sa kan chu a so thei rêng rêng lo mai, mak ka ti khawp mai a, a hnu deuha ka ngaih țha lovin gas alh ka en chuan sim ni miah lo hian a lo alh chang chang chauh hi a lo ni a.

Gas a zo tihna.

Ka en kual vêl a, gas cylinder ka hmu miah lo mai. Engtin nge ni ang? U Zama ka ko vak mai dâwn em niang?  Tukverh ațang chuan ka zu thlîr thla a, an hlimin nuam an tih hmel hlawm khawp mai a, U Zama phei chuan a lo la hleuh bãrh bãrh nghe nghe a.

Ka ngaihtuah vang vang a, idea ka nei ta, gatekeeper inah khân ka va kal mai ang, heti ringawt chuan sa a hmin thei nâng. Huphurh ru viau mah ila, mi dang hre chuang bîk lo tùr zu koh buai ngawt ai chuan anni pafa khân thil an hre daih zâwk ang.

An in bul kathlen chuan ka tàwi deuh hrat hrat a, kawngka a inkhàr avàng chuan va luh ka hreh zual, an awm ngei ang tih erawh ka hria, gate kha ka puin min lo hawnsak miau a.

An kawngkhàr chu ka kik ta koh koh a. 

"Lo lût rawh u." Hei chu a fapa aw a ni, Lal-aw-mawia ngei kha.

Inthiam lo angreng tak, hmela tilang chhuak lo tùr ang ber chuan ka lût a, dawhkànah eng thil emaw a lo siam a, a lo inchhawp hnawk angreng khawp mai.

Min lo hmuh veleh chuan a mitko sàn ãk chuan,"Nangmahni a ni maw ka pain a sawi kha?" tiin a nui zui sak a, chutah,"Lo țhu rawh, eng thil nge ni rêng rêng a?" a ti leh a, a thil khawih lai chu a tàwpsan nghâl a.

Țhu chuang lo chuan,"Ih, eng lo a nia, gas a zo a-" ka tih chuan a chal a lo bêng thak a.

"Ka mangnghilh chiang hle mai! Nimin lamah pawh khân ka check ve reng tawh a, a thar dah phei a ngai ka ti rilru reng maw le," a lo ti vat a, chutah, rawn thovin," Ka'n la ang e," a ti a, store room ni àwm tak, bang kil lama kawngkhàr awmna lam chu a pan ta nghâl a.

A rei lo, a rawn chhuah chuan," Ka pu zo ve mai ang, i thil tih lai kha chhunzawm-" ka sawi zawh hma chuan," E khai, i țhang thei lo palh ang!" tiin a nui leh a, chutah," Ka thiam loh a ni, i rawn kal ngai miah lova lo thlâk daih tawh tùr hi ka ni a; mahse, tihian, kan inhmuh theih phah a tiraw? Hawh, kal nghâl mai ila?" ti leh zatin kal a rual nghâl a. Kei pawh chuan rang zet hian ka zui ve nghâl dat dat a.

Țhiante chu an thâwm a lo la țha kher mai, a kal chak avàng chuan ka ûm deuh dàr dár a, ţhiante chuan min rawn hmu pha se chuan mak an ti ngawt ang chu; mahse, thing buk hniam tê tê leh pangpâr vàngin min rawn hmu thei kher lo ang.

Kan thleng a, gas cylinder a thlâk zawh hnu chuan," Eng nge mamawh dangte in nei ang em?" tiin min zâwt a.

"Nei tawh lo ang, a làwmawm lutuk e, i thil tih lai ka rawn tibuai lehnghâl che a," ka ti sap a, ani chuan," Ka hna alawm, bâkah, nula hmelțha hian min tibuai khât ve a," fiamthu hian min ti lêt ta êrh mai.

Ka zahzia chu a! Kan pahnih chauhin kan la ni zui, min tilài lutuk ringawt! Țawng ngaihna pawh ka hre tawh lo, ka sen nasa ang chu.

"Tui chèn i ngaina vak nange?" a rawn ti leh daih a.

"A...aw, ka peih lêm lo va," ka ti bah deuh nak mai, ka zah vànga ka țawng bah deuh chu a hriat thiam loh hrâm ka beisei.

"Engati nge aw i peih loh le? A nuam asin, khaw lum lai a ni lehnghâl a, hlim takin i țhiante bulah zu chêng ve rawh, hlim taka i hman thiam chuan i tân vêk asin hlu dâwn ni," a ti leh duah a.

"Nia..." ka ti ve ringawt, chhàn dan tùr avâng êm asin.

"Ka kal tawh ang e, hlim takin hun hmang ve rawh khai, mamawh in neih chuan inthlahrung miah lo la, inah khân kan awm reng a nia," tiin a nui leh sak a, ka bu nghat ringawt a.Chutah, cylinder ruak chu zo fe hian a pu  nawlh a, a chhuak ta nghâl a.

Ka biang ka dawm nghâl vang vang, a lo la sa vur zui, ka awm dàn, a thil sawiin min tihlaihzia kha a va hre chiangin a va hmu chiang dâwn tak!

*MITKHAP KÂR LEK PAWHIN ENGKIM HI A INTHLÂKIN A DANGLAM THUT THEI, CHUVÀNGIN, HUN ȚHA I NEIH LAI HIAN ȚHA TAKIN HMANG RAWH, HUN ȚHA I NEIH LOH HUN TÙR I HRE DÈR SI LO*