☆MIN EN LA☆ - 4 By Dingdi Pachuau
Ka haw hnu chuan Jivan-a thil sawi chu ka ngaihtuah lêt a. Zànah rei tak meng a, zîngah tlai taka thoin office kai hman tùr tâwk vêl chauha a thawh țhin ka lo ring ve ngawt kha a nia, a lo ni chiah lo a nih hmèl ta. Hma takah thoa exer a la țhìn a nih chuan ka lo rin ang ngawta officer inthlahdah leh awm ãwl mai mai chu a ni miah lo tihna a ni ta phawt a... Ni e, ka ring sual ve thei tho alawm, ka rin dàn mai a nia, ka rin dàn a lo dikhlel deuh tihna a ni mai.
Mahse, Mami thil sawi kha chu a dik vek bîk chiah lo a nih hmèl, Jivan-a'n hmeichhia a rawn hruai haw a ti a nih kha, mipa a ni ve a, officer a ni bawk a, hmeichhe pakhat chauh tâna rinawm tum reng chu a har ve ang, ani lah a bulah a awm tawh si lo, a hmël chu eng ang hmêl pawh lo ni ta se, nupui nei lai a ni tawh lo va, pathlawi a ni tawh. Tûnlaiah hmeichhia nasa ve tak tak an awm tawh a, vir buaitu pawh a ngah viau ang, nula naupang leh chhe lo tak takin ani ang patling un tawh tak pawh chu an hnualsuat phal kher nâng, a chhan chu officer lian niin 'sum' a nei dâwn miau si a ni; mahse, kei chu tuna ka rilruah hi chuan nihna sâng ringawt leh hlawh tam ringawtah buai ka tum lo chhin phawt, 'hmêl hi chu eng mah lo mai a nia, nungchang leh sum ngah ngah lam hi a ni tawh zâwk, hmangaihna hi chu a piang chawp thei' tia miin an sawi ţhin hi dikna lai tam tak awm mah se, tûnlai taka nawmsak duh luat avànga sum ringawt mai ûm hi chu a fuh ber ka ti lo.
Pu ber pawh, sum a nei a, amahin tum lo viau pawh chu lo ni ta se, vir buaitu nula chhe lo tak tak leh no tak takte bulah chuan a tumna chu eng mah lo a ni ve thei tlat, mi tilreh a nih ngawt loh chuan.
Ka va ngaihtuah thui mai mai!
Zotei chu kan khuaah a haw leh rih a, a pass ţha ve tho bawk si a, heta zawmtîr dâwn pawhin a zawmna tùr school lamah harsat kan neiin ka ring hran lo, a zirnaa thil pawimawh tùr engkim han inla fel thuai se, admission tih theih veleh ti nghâl vat thei tùrin lo inring sa vek ila.
Ka in luahah chuan electric chhit man leh tui man kan châwi ve a ni mai a, kan chawi tam lêm lo bawk a, a zia khawp mai. Buhfai erawh a bag-in lâk a ngai ve thung a, chawhmeh lam erawh chu Jivan-a'n min pe fo a, chawhmeh man tùr ka save țhen fo rêng a ni.
Zotei rawn chhuk erawh Mâma'n a rawn hruai ve ta thung a, kan in luah a hmu ve châk a, bâkah, a zin khât ve bawk nèn, zàn hnih khat chu min awmpui ve ang chu.
Zînga ei rawng bâwl tùra pu ber quarter-a ka phei chuan fridge kawngkhàra lehkha them lo inbel vâr vá chuan ka mit a la hmasa ber a, ka han en nghâl vat a.
*Chaw ka ei dâwn lo* tih tê mai hi a lo ni a, a ziak tãwi ve khawp mai. A țha a ni mai alawm, ka bàwl buai a ngai lo tihna, ni leh lo, Jivan-a a awm a, bàwlsak a ngai tho tak ang chu.
Ka chêt rak rak lai chuan Jivan-a chu a rawn tho chhuak ve a, lo nuih sakin," Morning," ka lo ti vat a, ani pawh chuan," Morning, i lo phei hma thei hlê mai," ti vein filter-a tui chu a dawh nghâl a, a in nghâl khawlh khawlh a.
"Tukin chu, rawng ka bàwlsak ang che, eng nge chawhmeh duh zâwng deuhte i nei em?" tia ka zawh chuan min rawn en vat a," Engati nge? Ka puin a ei dâwn nange?" a rawn ti nghâl vat a, lu bu nghatin," Um... " ka lo ti mai a, ani erawh chuan," Kei chu bàwlsak ka ngai lo, zîng lamah hi chuan chaw tak hi chu ka ei ngai mang lo a," a ti leh a. Ni dâwn tak e, Mami nèn kan awm lai pawh khân tûkțhuan kha a ei miah lo a nih tak kha.
"Engati nge i ei ngai loh a? Thau i hlau em ni?" tiin nui deuh chung hian ka zâwt a, ani chuan," Hlau hran lo ve, chaw ei lovin atta ka ei mai ţhìn a," a lo ti leh mai a, ka lu chu ka bu nghat nghat a," A țha alawm, atta hi chu a hrisêl a, thau a pai hran lo bawk a," ka ti a, atta sukha chu ka mithla pah rauh rauh a.
Tih tùr nei lo ta chu, ka haw leh nghâl mai loh chuan. Ka haw tùr chu ding deuh datin pu ber room lam chu ka han melh deuh a; mahse, tûn ang hunah ka tifel ngai si lo va, bâkah, a la hma ve deuh bawk nèn, chaw ei kham lamah kal leh zâwk mai ang tiin ka chhuak zui ta nghâl a.
Zotei admission tihpui ka tum ve viau a nia; mahse, Mâma a awm remchâng ta hlauh a, an pahnih chuan an chhuak dùn ta zâwk a, a lo remchâng phian mai, hmanmawh taka ka chêt a ngai dâwn ta si lo va.
Ka hna hi a hahthlâk loh a, hlawh lah private school tam taka thawkte aiin a sângin a hun takah chat ka Account-ah a la lút zël a, chuvàngin kei pawhin ka theihtáwp ka chhuah ve a, Singapore lama khi lam ei siam ka han thiam kha ka chhawr zual a, in ka tihfel pawhin ka uluk ve ëm ëm bawk. A chhan chu mikhual leh mi pawimawh deuh chin nei thut thut thei a ni tih ka hria a, mi hmaa a zahna ka thlen loh nân leh ka hlawh phû tùrin ka theihtâwp ka chhuah ve rêng a ni.
Chaw ei kham lama in tifel tùra ka phei chuan ka tân lehkha a lo târ leh hman tawh a, hei ve thung hi chu zanriah mi pali tâna ka bàwl a ngaih thu a ni ve thung. Ka chek hlak a, a ţhiante an ni ngei ang; mahse, pâwn lama ei chhuah àwm tak, tûnlaiah chuan mi eng emaw deuh chin chuan chaw ei chhuah hi an uar viau si a.
A room lam tifai tùra ka luh chuan a khum khuhna lo mar ât chuan ka mit a la hmasa leh ber a, hei hi ka làwm ve tlat. Mipa a nia, eng ang mipa pawh chu lo ni se, chuar deuh taka a mut kâwi deuh nuai ka rin țhin nèn, a ni hauh si lo. Patling duh fìr chin, che deuh thlap, ti deuh thlap a ni tih a hriat viauin ka hria. Um, pathlawi duh fìr, puitling țhan kin tawh a ni bawk a, a àwm viau mai.
A khum hnuai lam ka hàwl chuan eng emaw ni pawnchhe dum hi ka hâwl chhuak nawlh mai a, floor tiles vârah chuan a lang chiang ngang mai. Makti angreng tak chuan ka en deuh reng a, pu ber hi a che țawp hran lo asin le, khum hnuaiah a chhuih lût palh a ni maithei a ni, kekawrte a nih ka ring deuh ngawt pek a, ka ner deuh nak nghe nghe, khawih pawh ka khawih duh lo, hmuhphiah chuan ka han hãwl let kual a; mahse, a puan chu a tle deuh hlek tih ka hmuh tâkah chuan mipa kekawrte a nih chu ka ring leh ta lo deuh, satin puan dum a niin ka hre ta.
Tihngaihna hre lovin ka en deuh reng phawt a, hmunphiah leh bawlhhlawh ruhna chuan ka han kài pharh a, hmeichhe mutkawr fual, fual tih lêmah tawngchham zet hi a hi a lo ni zâwk a! A la nalh phian zui. Engtia tih chi nge ni ang aw ka ti rilru vang vang a, han paihsak ringawt chu a fuh kher lo maithei si a tiin thuamhnaw sûk tur dahna bâwmah chuan ka dah ta ringawt a.
Ina ka haw hnu chuan ka nuih a za leh ta zâwk a. Nimin lama a room ka tihfai lai kha chuan a khum hnuaiah khân eng mah a awm lo tih ka hria a, nizàn lamah thil thleng a awm a ni ngei ang, hmeichhe mutkawr chu ani chuan a ha tawp lo ang le, nge mi hriat loh leh hmuh lohin a lo ha ru țhìn zâwk? Ka nui hak a, gay chu a ni loh hrãm beisei ang, pathlawi a nia, chuti a nih chuan... hmeichhe ngaihsak lo chu a lo nih bîk loh tawp hi, a ngaihsak lêm lo a nih pawhin a mamawh ve tal a ni ang, za lo zet hian ka nui leh a. Ka sawi tawh kha, tûnlai dàn a nia, patling tawh pawh ni mah se mi tilreh a ni bîk tawp nâng.
Tlai lama rawng ka bàwl laiin Mâmate chu an rawn haw ni tùr a ni, min rawn bia a, chanchin chu ka han zâwt nghâl vat a, ani chuan tluang taka admission an tih theih thu chu min hrilh nghâl vat a, ka lãwm khawp mai. Ka naute hian țha takin lehkha zir thei se, anni hi chu an theih chin chin zir rawh se, an zir theihna a nih phawt chuan eng hna pawh ka thawk dàwr dáwr mai ang.
Ka chawhmeh siam chu ka uluk bawk a, ka siam tui ve viauin ka hria. Pu ber sawi angin chaw rawn ei tùr an awm si a, ka thiamna pawh pho chhuah ve ka duh pah hrim hrim bawk a ni. Chawhmeh lei chawp ngai leh ren taka siam ngai a ni lo bawk a, hetiangah hi chuan siam tui pawh a awl bîk, hmanrua tùr engkim a awm sa vek bawk si a.
Ka haw hma hret chuan hmeichhe pahnih leh mipa pakhat hi an rawn lût a, Jivan-a'n a lo chiauau a, kei chuan ka thlëk zawk a ni mai, min hmuh tam hi ka duh tehchiam lo bawk a, Jivan-a a hman ngang lo a nih loh chuan mi ka lo chhàwn mai mai lo rêng a ni.
An țawng a ringin an nui ring bawk si a, an tlângnèl dànah chuan an rawn kal fo tawh țhìn a nih ka'n ring deuh ngawt a, hmeichhe pahnih phei chu an chhe lo phian mai lehnghâl, an la upat hmel vak loh bawk, mipa erawh chu a țawng tam vak lo, pu ber țhiante, zanriah rawn ei tùr an nih ka ring ta nghâl a, tui ti takin ka thil siam chu han ei teh se.
Pu ber quarter ka chhuahsan fel deuh chiah tihah chuan bolero vâr pakhat hi quarter gate-ah chuan a tlãn lût zui nghâl a, ka thlêk deuh zawk a, pu ber hmuh tum a nih loh pawhin tu emaw tak a ni ngei ang, ka chhuahsan hman chu a tihzia hlauh e, mi min hmuh tam ka duh lo ka tih tawh kha.
Zànah chuan kan unauho chuan kan titi a, Mâma chuan phone a khawih pah bawk a. Chutah," U, hei en la, U Sângpuii inlâk chhiat tawh loh dàn hi, a inthuamna zawng zawng pawh branded ngat," a ti chhuak hluai a, a phone chu min rawn pe a, a țhianpa Puia WhatsApp status a en a lo ni.
A lo ni lah tak a, Sângpuii kha a ni tih a hmêlah chuan la hriat tho mah se a lo ngo ta lutuk leh a inla chhe lo ta vêl lutuk chu mak tak a ni!! A sam chu a tibuang thar a, sâng takah țâwn vahin Adidas T-shirt vâr, dul lang thei hi a ha a, a kekawr dum tight angreng tak a hâkah pawh chuan Adidas sign tho a awm, chutiangin a sneakers vár thianghlim zet pawh chu Adidas tho a ni.
"A hmêl a țha zual ta hle mai," ka ti ringawt a, Mâma chuan," A ngo dàn kha, tûnlaia ngona, khài chi an tih hi a khái ve a ni ngei ngei ang," a lo ti thung a, Zotei chuan," Eng thil maw an khai a?" a lo ti há a, kei chuan," A, hriat chian loh chuan sawi chi pawh a nih loh chu a," ka lo ti vat a, Mâma chuan," Eng emaw tak hi chu a thawk a ni, an chêt theih dàn êm êm hi, lehkha a zir sâng pawh a ni si lo, an chhûngkaw inthuamna rêng rêng lah branded ngat a ni vek tawh bawk, sum hnâr chu a hria a ni," a lo ti leh a.
Zotei chuan," U Sângpuii chu vai mi lianho hnënah a inzuar țhìn niin an sawi," a rawn tichhuak ve hliai a, ka lo en vat a," Zote, chu chu tu sawi nge i hriat?" ka ti vat zui a, ani chuan," Ka țhiante pawhin an sawi ziah. U, kei chuan ka la sawi ve ngai miah lo a nia, an sawi fo a, chuta țang chuan ka hre ve ta ringawt a ni. U, U Sângpuii a inzuar țhìn tih chu a dik tak tak em?" tiin min záwt lêt zui zat a. Ka chhàn hma chuan Mâma chuan," A dik ngei ang, an awmna leh hna thawh mitin zu hmu kîlh kêlh lo mah ila mi zawng zawng rin dàn a ni tho tho," a lo ti a, kei erawh chuan," Hriat chian fak loh chu eng thil mah sawi loh tùr aw, mi bulah phei chuan sawi miah loh tùr, an lo sawi a nih pawhin sawipui ve miah loh tùr a ni, mi chanchin sawi ve loh hi a him ber a, a țha ber bawk," ka ti ta duah a, Zotei chu enin," Sângpuii chungchâng pawh chu, eng mah ka hre chiang si lo va, thu dik a nih leh nih loh ka hre lo aw," ka ti zui leh zat a.
Mâma lah chuan," Mi zawng zawng rin dàn a ni tho tho a, an sawi chhuak hreh teuh lo mai! Kei pawhin karing tho. Tih tak takah chuan an chhûngte pawhin an hna thawh dik tak sawi tùr an hre bík teuh lo, U Sângpuii leh U Zuii chhûngte sawi dàn pawh a inang hek lo," a lo ti leh a, ka ngawi ta ringawt. Nie, an rin dàn chuan ring mai teh se, rin te chu a thiang alawm ti tawh mai ang.
Mâma haw ta chuan khua a tihar ve rawih mai. Ani hi chu tlangvâl vetawh viau mah se han țawng deuh pùng púng tehi a la chîng a, a thinchhiat vàng erawh a ni lo. Puitling ve tawh viau e ti lo hian a naupan chhiatna tak a ni ve a, nakinah a la reh chhawm ve mai ang chu maw. Zotei erawh chu haw ve tawh lovin a awm tlang nghâl dâwn thung, school an țan thuai dâwn a, haw leh kher kha a buaithlâk mai mai a ni.
Mami'n min rawn biakin pu ber chungchâng chu min rawn zâwt a, ka la hmuh loh thua ka chhàn chuan a rawn nui hak hak a," Ka hrilh rêng che kha, in inhmu mang mang lo ang ka tih kha, ani kha chu kan thlahte zîngah pawh hian piang danglam bîk kha a ni ve hrim hrim a, chutia ka tih vàng erawh chuan a sual ta e ka tihna a ni chuang lo a nia," a rawn ti a.
"Ka la hmuh loh bâkah biak pawh kan la inbe lo hrim hrim bawk, ka tih awmzia chu phone-ah tal pawh ka tihna aw. Ka hriat tura a duh chu lehkhaah ziakin fridge-ah a lo târ țhìn," tia ka hrilh leh phei chuan a nui nasa mai a," Kha maw, a hlauhawm lohzia chu, hmeichhia hi a melh ve mai mai ngai lo, hmeichhe pakhat tih chauh loh chu. Ngaihțha deuh khân awm rawh, sawisèlna thu ziak i hmuh loh chuan a țha vek a ni mai," a rawn ti leh bawrh bawrh a.
A cousin khum hnuaia hmeichhe mutkawr ka hmuh thu chu ka hrilh duh lêm lo. Mami hian a hre hlui ve deuh tawh pawh a ni mahna, mihring chuan kan rilru kan thlâk ve fo a, a cousin pawh hian hmâna a rilru ngai kha chu a pu reng tawh bîk lo a ni ang, Jivan-a pawhin hmeichhia a hruai haw thu a sawi ngei kha, melh lo chuan a rawn hruai haw ka ring lêm lo, khumpui a kaipui lo tih lah kan hre hauh lo bawk.
Inrinni zïnga rawng ka bàwl lai, ka bãwl zo țêp tawh tihah chuan ka hnung lama thãwm awm chu ka hria a, Jivan-a'n thuamhnaw sûk tùr a la khâwm a nih ka ring nghâl a, en pawh ka en lo. Ka thil tih laiah chuan ka la bûr ngar a, hei hi ka siam zawh chuan ka zo tawh dâwn a ni. Fridge hawng thãwm ka hre leh a, remchângah la vatin," Jivan, khawngaihin, butter kha min lo lâk chhuahsak ve nghâl mai teh," ka ti zat a.
Amah hnungchhawn zâwnga țhu ka ni a, a hnu deuhah chuan dawhkànah chuan butter chu a rawn dah ve mai a," Thank you," ka lo ti sap a, nui chungin ka en chho pah zawk bawk a; mahse, Jivan-a a lo ni hauh lo! Ka melh chho leh vat a, tu nge hei hi?!!
"Welcome."
A kal sawn zui nghâl a, che lovin ka en zui zêl a, kha kha tu nge ni? A aw lah kha, phùrna chhe té pawh awm lo tih hriat lutuk! Tu chu nge ni? Pu ber a ni thei mai lo'ng maw? Tûn ang zîngah chuan pàwn lam ațangin mi an lo lút lo tawp ang le. Kha kha Mami cousin J-a chu maw?! Mahse, anite chu patling țhan kin tawh, officer dul kiar chin a ni lo em ni? Tuna ka hmuh te kha chu tlangvâl pângngai tak hmêl pu niin, a dul pawh a kiar miah lo ang, track suit a ha zaih mai a, exer a la zo a nih chiah kha..
"Pu chu a lo va haw hma teh tlat ve a...!!" Jivan-a, insûkna hmun ațanga lo chhuak chuan a rawn ti sap a, țawng ring lo mah se 'Pu' a tih chu ka hre chiang ngang mai. Tuna mi kha, Jivan-a emaw ka tih kha pu ber a lo nih chiah chu, Jivan-a emaw tiin ka lo la tîr zui.
"Kha kha i pu maw?!!!" tiin zàwi deuh tak hian ka zâwt țha leh ngat a, ka hre chiang zual duh a ni, ani lah chuan," Aw, ni e, i lo la hre nange? Ngawi teh, i la hmu lo thei tak ang, tukin chu engtiziaa rawn haw hma teh tlat nge a nih ni," a lo ti leh mai a, a kal sawn zui ta nghâl a, insûk tùr a va la leh dâwn a ni ngei ang.
Ka thaw hawk a, za lo zet hian ka nui leh ringawt. A hmêl ka hre lo chu thuhran, ka lo tìr kher kher kha a tihchi miah loh, Jivan-a emaw ka tih vàng vek, a va tihchi loh tak! Kha kha pu ber chu a lo nih si chuan a hma pawhin ka hmu tawh chiang mai. Chutah, ka hmui ka hup ta vat a, ka țê chhuak lo chauh a ni. Theih ni se chuan au chhuah vak ka châk, engtin nge hetiang hi ka chungah a thlen theih ni? Âu vak vak ila thil engkim hi siam țhat theih ni se...
Tlëm lai deuha eirawng ka bàwl laia patling rawn kal, shades vuah ngei mai kha, inlêng, pu ber rawn hmuh tum emaw ka tih kha, amah hi a ni chiang lutuk! A biang leh a khabe hmul dàn ațang khân, tiat pawh a intiat, nichin erawh kha chuan shades a vuah tawh lo va, a inthuam dàn pawh a dang bawk; mahse, mi thuhmun an ni. Khatih lai khân inlêng tùr a nih ringin pu ber awm loh thuin ka lo chhàwn a nih kha, ani lah kha a lêt ve leh mai bawk a...
A va zahthlâk tak! Min nuihzat ngawt ang chu, min chhawrtu ber pawh ka lo hre lo a nia! Inngaihtuah harh thutin ka tih hmabâk chu ka ti ta sawk sawk a, helama a rawn kal leh hmaa haw vat a ngai a ni.
Ka haw veleh Mami ka phone vat a," Nichin khân pu ber chu ka hmu ve chauh," ka va ti teh ringawt a, ani lah chuan nui uar uar chung hian," E, a va țha ve! Lo hmu zauh zauh mah la a pawi miah lo, J-a chuan a hmu ve che em?" a lo ti a," Aw..." tia ka chhàn chuan," A țhat chu, Jakob Lalhruaizêla chuan lo hmu ve zauh zauh che rawh se," a rawn ti leh a.
*TIHSUAL NAWN LEH LAK AȚANG I INVÈN DÀN TÙR CHU I HUN KAL TAWHA I LO EXPERIENCE TAWH THIL NGAIHTUAHIN, CHUMI NGAIHTUAH RÀN CHUAN THU TLÛKNA TAM ZÂWK SIAM ȚHÌN ANG CHE, TUNA I PHÙR THUTNA ANG RILRU KHA CHU TLÊM TÊ CHAUH AW*
Ngaihnawm reuh reuh lutuk
ReplyDeleteAwi, Jakoba hiiiii
ReplyDeleteNgaihnawm hlemai
ReplyDelete