☆MIN EN LA☆ - 5 By Dingdi Pachuau

 ☆MIN EN LA☆ - 5 By Dingdi Pachuau

Mãwl hi ka inti ve thlâwt. Ka thawhna pu ber hmêl pawh hriat hmasak tum hawt lovin ka han thawk ve tawp a, a in chhúng ngeiah pawh ka han hre ta lo ngei a nia, mãwl min ti viau ngei ang chu! Ni e, ka țhiannu Mami cousin a nia, ani pawhin a thlalâk eng emaw tal chu a nei ngei àwm si a, a mah ka hmuh huna ka hai loh nân a thlalák tal lo en dìl ve awm tak kha a nia. Hmm, awmzia a awm tawh lo, tunah chuan pu ber chuan amah, hna ka thawhsak bera ka hriat hauh lohzia a hre chhuak vek tawh si a, Jivan-a emaw tia ka lo tír kha chu thuhran, ina a rawn haw kha a inlêng tùr emaw tiin ka lo chhuahtîr leh kha a ni si a. Mami'n 'Pathlawi' tia min hrilh vàng vek kha a ni, a sawi dànah kha chuan patling un ve deuh tawh leh officer dul kiar a nih duh hmèl êm vei a nih kha. Bâkah, amah pu ber lahin eng mah a sawi duh lo a, a insawi duh lo va, ka tân chuan hriat thu awm hek suh, khatah tak kha chuan pu ber pawhin thiam lohna a nei ve deuh tho.

"A țawng tam lo ve si a, in innêl har ve khawpin ka ring; mahse, a sual lo ka tih tawh kha aw, hlau chuang lo la," Mami'n a rawn tih leh chuan," Ka hlau ngawt ngawt lo, engah nge ka hlauh ngawt ang?" ka lo ti ve thung a. Nui hak hak chung hian," A, ka hre chuang nâng, i lo hlauh deuh palh tâkin ka ti mai mai. A senior ve tawh si a, duh khirh deuh tak nia i hriat pawhin lo dawh hrâm hrâm mai rawh aw, mi dang ka zawng peih tawh lo, hun leh thâ ka sêng peih tawh lo," a rawn ti leh bawrh bawrh a. 

'Senior ve tawh'. Ni e, a lo upa ve deuh tawh a ni maithei, a khabe hmul leh biang a tih hmul vàng pawh kha a ni mahna le; mahse, ka lo rin ve dàn, hmuh ka lo tum ve dàn nèn chuan a inang lo hlê si, patling un tak leh officer dul kiar, ka nuih a za zâwk, ka dinhmunah khân mi dang pawh ding ve ta se keimah ang tho khân an hre lo ve thoin ka ring.

Hmuh hreh ru viauin hmuh leh hlau viau mah ila a hnuah erawh ka hmu leh tawh chuang lo. Ni e, hmuh leh ka hreh tawh, min hre ve kher lo pawh a ni thei, a hnên ațangin sawiselna leh ka tlin tâwk lohna lam thu eng mah ka la hre lo hi ka lãwm, a hnuaia a chhawrin amah ka hre miah lo tih a hriat khân eng ang tak rilru pu ang maw? Ka ngaihtuah ka ngaihtuah phei chuan min la bàn lo hi ka vànnei hliah hliahin ka hre ta mai, zah phût tak officer a lo ni lo hlauh pawh a lo ni maithei a ni.

Zotei'n school a țanna pawh kâr hnih zet a ni tawh a, zîngah rawng a lo bãwl ve a, zàn lamah chawhmeh ka siam sa țhin avàngin chaw chhum kha a ni deuh mai a, school a tlai ka hlauh țhin avàngin chaw ei tùrin min lo nghâk lo tùrin ka ti țhin, zanriah ei tùr erawh lo bãwlin ka haw veleh kan ei dùn thei ziah thung. Lehkha a zir thei lo ang tih ka hlau țhìn a, a theihna chin chinah chuan ka àwl hrãm hrãm țhìn, lehkha hi zir tlut tlut mai se ka ti ni berin ka hria.

*******

*Chaw ei hma ka ngai*

A lehkha ziak pherh zet chu ka en vang vang a, a khum phah mar zet leh he a kut ziak hi chu a inhmeh thlâwt lo chu a ni, a pherh ve fahran bawk si a, a khum phah mar ãt țhìn pawh chu a kut ziak vàng hian ka hmu chuar thei lek lek dáwn mai.

Jivan-a a khua a sik avàng chuan rawng bâwl pahin thuamhnaw sûk tùr ka la khâwm a, machine-ah ka vawm lût tawp a, ka nuaitîr zui ta nghâl a. Jivan-a erawh chuan," Ka lo ti thei ang," a lo ti ve tlat thung a, kei chuan," Lo mu hahdam rawh, thil harsa a ni hleinem, damdawi khân a chhâwk vak lo che tihna em ni le?" ka ti a, ani chuan," Nizàn kha chuan min chhâwk tehchiam lo va; mahse, tukin chu ka pang pawh a dai viau tawh chuan ka hria," a lo ti ve leh a.

Insûk ka phal loh avàng chuan ani pawh chu a mu ve leh mai a, chawhmeh ka siam zung zung a, ka siam vek zawh hnu, chaw ka la chhum hmin hma deuh si chuan thuamhnaw sûk chu ka tleuh sawk sawk a, pu ber rawn haw hma ngeia ka tih zawh hman a ngai a ni. Tleuh tùr lah chu a la tam hrep zui a, ka hah phah phian, rilru hmanhmawh chuan a loh theih loh, Singapore lam ka hre chhuak ram ram zui lehnghâl a.

Ka hre chhuak thut a, tlãn chhuaka ka chaw chhuan ka va ngaihven leh meuh chuan a lo urh hman niin, hlauhthàwnna vàngin ka thin chu a phu rang dawt dawt kher mai. Ka chhùm țha leh hman ang em tiin dâr zât ka en vat a, a hmin hman a nih pawhin pu ber a rawn haw hman tawh ngei ang, a hmanhmawh tûk a ni zui, thuamhnaw lah tlêm tleuh fai tùr a la awm zui bawk nèn, engtin nge ka tih tâk ang? Ka hmui chu petin tih dàn tùr chu ka ngaihtuah vang vang a.

"I buai phah vek dâwn a nih kha," Jivan-a'n a rawn tih chuan phu deuh zawkin ka lo en vat a, a mit sen râm ațang chuan a khua a la sik tluang zél a nih ka ring ringawt.

"Buai hran lo ve, i khawsik chu eng nge a an? A la awm reng em?" ka lo ti vat a, ani chuan," A la reh hlei thei lo a nih hi," a lo ti ve mai a, filter-a tui chu bottle hian a dawh zui a, kei chuan," Vawiin lamah inentîr la?" ka ti leh a, chaw urh rim chu a hria ang tih ka hlau ru khawp mai a; mahse, a hnâr chu a lèn kual lo va, a hre lo a ni ngei ang.

"Nia, pu lo haw veleh ka lo hrilh dâwn nia," a ti ve leh a, a mit pãwng ţha ve tak, lian bawk si, sen rúm bawk si chuan a ti lang hlauhawm lek lek thei hial a, ka hriat ngai loh chu ni se chuan ka hlau thei hial ang; mahse, ka hre tawh a, ka hlau hran lo, ka chungah a sual lo bawk a.

Kawngkhàr lama thãwm lo awm avàng chuan kan hawi dùn vat a, a rawn haw ta. E khai, chaw ka chhùm nawn dâwn hman ta lo! Ani lah chu rawn lût zêlin fridge chu a rawn pan ding nghâl a, tui bottle a la a, min hmu ang pawhin a awm lo va, melh pawh min melh chhin eih lo.

A kal sawn leh nghâl daih avàng chuan thâw ka la hawk hawk a, a awm lai khân ka lo thaw țha ngam mang miah lo tih ka hre chhuak chiah, ani khân chaw urh rim kha a rawn hre ve ang em? Tukin chu chaw urh a ei a ngai dâwn ta si a, a thin a rim ang em? A thin a rim a nih hlauh chuan min bàn daih duh ngei ang. Engtin nge ka tih tâk ang? Zotei lah ka awmpui ve laklawh tawh bawk si, min bàn a nih chuan kan in luah lai pawh hi kan chhuahsan a ngai ngei ang a...

"Haw tawh la?"  Jivan-a'n a rawn tih chuan ka en vat a, a rûk tak chuan ka hreh ru khawp mai a, hreh tihah haw daih chu ka duh; mahse, Jivan-a'n chaw urh a pe tùr chu ka khawngaihin ani damlo lehnghâl chu a thinrim khum ang tih ka hlauhpui vàng a ni, a thiam loh a ni dáwn si lo.

"I khua a sik sia, i pu chu i buaipui thei dâwn em ni?" ka ti ve thung a, ani chuan," Theih lohna tùr a awm hleinem," a lo ti mai a, ni e, pu ber chaw ei vêl buaipui hi ka hna a ni lo, Jivan-a hna a ni a, a khua a sik vàngin a ai hi lo awh ta ngawt ila, pu ber hi a thinrim zâwk mai lo ang maw?

Ka awm a nuam thei lo rêng rêng. Chaw pawh ka ei tui thei lo va, chaw ei kham veleh chuan pu ber a kal tawh ringin ka va phei thuai a, ka rin ang ngeiin a lo chhuak fel tawh a, Jivan-a erawh chu a lo la awm a, inentîr thei tùrin a lo insiam mêk a lo ni.

"Thlèng i lo sil vek a ni maw? Lo dah mai tùr a nia, i khua a sik bawk si nen," ka tih chuan," Ka ti thei alawm," a lo ti mai a, chaw leh chawhmeh bêl chu ka han check nghâl zung zung a, chaw a ei mang lo tih ka hmuh chuan inthiam lohna leh nuam tih lohna chuan min rawn bawh belhchhah sauh a, chaw urh vàng khân a ei mang lo a ni chiang mai.

Jivan-a chhuah hnuah chuan fridge-a lehkha intâr vâ chu ka hmu ve ta chauh a, min bànna thu ziak a nih ringin ka chhiar ngam lawk lo va; mahse, chu lam chu a lo ni chiah lo, tlai lama rawng bàwl ka ngaih loh thu a lo ni zâwk a, za lo takin ka țhen sak ringawt, tukin chaw urh effect kha a ni ngei ang tih ka ring nghâl thlap.

Thuamhnaw ka tleuh zawh loh chu tleuh chhunzawm lehin, chumi chhûnga lo innuai tùrin tukin lama a exer lâkna thuamhnaw chu ka va la leh rih phawt a, mak tihna tùr thil ka va hmu leh ta. Laundry basket-ah chuan hmeichhe mutkawr sen hi a lo awm a, hei pawh satin puan bawk, he pa hian a lo ha țhin tak tak em ni le? Tukin lam kha chuan ka hmu tel hauh si lo va, a mak e! 'Gay' tih mawlh chu ka rilruah a rawn lang leh a; mahse, hmeichhia pawh a nei reng tho sia, nupui pawh a nei tawh a nih kha. A ni lo ang; mahse, 'eng emaw tak' chu a awm chiang, zàn mutnaah a ha țhìn a nih ngawt loh chuan hmeichhe riahpui a nei țhìn a niang ti ila hmeichhia chu ka hmu ngai bawk si lo va.

Ka insûk zawh chuan in chu ka ti fel leh mawlh mawlh a, pu ber room ka tih fel lai chuan hmeichhe thuamhnaw dang a awm leh awm loh chu ka melh ru pah deuh a, ka hmuh theih chin chinah chuan ka en deuh dâk dâk a, rawn haw ta thut se thil ti sual ru phâwkin min rawn phâwk ang a, ka phu chiang ngawt ang chu, ka ti rù ve ngei bawk sia.

Rinhlelhna tùr thil dang ka hmuh loh avàng chuan pângngai taka awmin ka tih fel chhunzawm a, ka zai pah rât rât a, a room ka náwt fai zo hnung zâwnga ka chhuak chiah chu tu emaw nèn kan intauh dawt mai, ka phu nasa lutuk a, ka vir nghâl zawk maiin ka hria, ka thil ken bucket leh puanchhia ka la thlauh bur zui! Mahse, ka ngaihtuah hman lo, ka sutpa, ni leh lo, min rawn sutu chu ka melh chho vat a.

"Engati--" Amah ngei a nih avàng chuan ka țawng tàwp chiang kher mai, ani pawh chuan min rawn en chhuk ve tho a, a mitmengah chuan dawhtheih lohna hmuin ka inhria!

"Tihpalh," ka ti leh ta thung a, inher vatin ka thil thlauh chu ka han en ta vat a, bucket-a tui chu ka lo thlauh baw vek niin, ka han chhar vat a, zak bawk si, ànchhia inlawh ru mawlh mawlh chung chuan tui ka tihbuak hrûk hulna tùr puanchhia la turin ka phe zui nghâl vat a. Ka va han che chhe thei teh rêng êm! Ani kher kher pawh tûn ang huna rawn haw rêng rêng, tûn angah a rawn haw ngai tawp si lo, bâkah, min rawn su lui kher a, kei kha chuan ka hnungchhawn miau a, ka hmu lo hrim hrim, bâkah, thãwm lah a nei miah lo bawk.

Ka hrûk hul lai chuan ani chu room-ah a awm tih hriat tak hian thãwm a nei a, thil theihnghilh a nei a ni ngei ang, pathlawi lungfing leh duh khirh a nih tawh àwm nèn, rin aiin a ngaihtuah a tãwi a ni ang, thil pawimawh tùr han theihnghilh țut țut rêng rêng, a ngaihtuah tâwk lo a ni chiang, ka țhen sak a, hmeichhe mutkawr ha àwm táwk vêl a lo nih chiah hi tiin ka phun zui sap a.

"Sawi ring rawh."

Ka phu leh zawk mai, ka bul lawkah a lo awm leh reng hman tawh niin, ka en hau a, ani erawh chuan min rawn en ve hauh lo, a kamis hâk chu a phelh pah mawlh mawlh a, ka hawi sawn ta vat. 

"Ka.. ka tih..palh," ka ti zui ta nawk nawk a, melh tur ber pawh ka hre lo, ka bul lawka a lo awm hman leh a kamis phelh mawlh mawlh chuan min tibuai a ni ber mai. Min tibuai tihah melh tùr min tihre lo a ni.

"Àr mawng ang mai."

Ka en leh nghâl vat a, chutih rualina țawngkam hman chu mak ka tiin ka zak nghâl chem chem bawk, ani erawh chuan min hnungchhawn zui nghâl daih a, a tukkhum taka ben zui lawlh chu ka châk ru kher asin, min tizak bawk si, rawn haw lo se chuan he ka zahna hi a thleng hauh lo ang maw le, amah vàng vek. 

Ka hru zo ta bawk a, kal sawn nghâl vatin ka thil pho check tutin ka kal zui nghâl daih. Jivan-a a lo la haw si lo va, a tih tùr hi ka lo tihsak mai loh chuan; ani a khua a sik bawk si, thil harsa tehchiam a ni lo bawk a, ka tân lah inthiarfihlìm nân a lo țha bawk a.

A țhen a zàr chu a lo ro leh tawh a, a àwm ve tho, ni a sa țha ve êm a ni. Ro chiah lote pawh chu ka han let thuak thuak a, pu bera lah a la rawn chhuak thei bawk si lo, ka han nghâk rèn ráwn a, a rawn chhuah mai loh avàng chuan ka lút leh ta nge nge a.

Ka luh lai tak chuan fridge kawngkhàrah chuan lehkha hi a lo târ mêk a, ka lût chu min lo melh chuang lo, mipa inla ngêng leh inla eng emaw zet chu a ni ve chiang alawm, a tukkhumah tak sâwn kàwn fawk ila a harh chhuak thei deuh ang a, a zia deuh mahna tih ka ngaihtuah rum rum mai.

Thuamhnaw  ka thleh mawlh mawlh lai chuan motor ri ham ham ka hria a, a chhuak ta a ni ngei ang. Chhuak mawlh teh se, chhuak se rawn haw tawh lo vang vang se, ni leh lo, a lo haw loh chuan hlawh ka nei thei nâng. Hmeichhe mutkawr sen ka thleh lai chuan han koh tuar tuar mai ka châk thut a, tu mutkawr nge, khawia dah tùr nge tih zawh ka châk asin le, a thurûk ti ila a thurûk ni ta se thup a tum ang a, sûk tùr bâwmah pawh a dah chhuak lo tawp ang.

Thuamhnaw ka dah fel hnu chuan a thil ziak chu ka va en ta a, a kut ziak lah hi, chhe ropui si, lehkha zir sãng kut ziak chu a ni ve tak si a, a zahawm thlâwt loh, pherh phurh mai, Phûngpuinu hawrawp ni àwma mawi a ni.

*Ka zin dâwn*  tih chu ka han chhiar phawt a, ka khi nghâl sâng mai. A țha, zin hlauh teh se, kâr khat vêl ni lovin thla khat chuang te hi zin ve se. A thil ziak pakhat záwk ka han chhiar leh a,  *I chaw chhum vil țha la, ngaihtuah tawh rawh, thil dang tihsan tawh ngai suh*  tih hi a lo ni a, a hmasa zâwk vànga ka khi sâng chu a reh riai riai ngei ang chu. Ka va ngei teuh tak! Ka chhiar nawn leh a, kawng lehlamah chuan a ti dik ve tho bawk si; mahse, ti dik ve tho mah se kha kha chu Jivan-a khawsik vàngin a thawh tùr ka thawhsak vàng a nia, ka lo theihnghilh ve bawk a; mahse, a thleng nawn tawh bîk lo ang chu.

A zin chhûng chuan a in ka tifel tho a, bâkah, Jivan-a khawsik a la reh chiang lo va, ka kan bâkah a tih tùr hrang hrangte ka tihpui a, thlai leh pangpâr enkawltupa chu thingpui ka pe bawk a, ani erawh hi chu Mizo țawng a thiam vak lo va, ka inbe thui thei lo.

Pathiannîah kan inkhâwm a, biak in a zau țha a, inkhâwm pawh kan tam.  Zai lamah erawh kan khua ka ngai, duh ang tâwk tâwkin ka zai vak vak thei a, hetah chuan a zahthlâk ve deuh rih.

Kan bàn hnuah kohhran țhalai hruaitu ni awm tak mipa pahnih hian min rawn pan vat a, an lo ni chiah mai bawk a. Chanchin min zâwt a, ka han hrilh ve nual bawk a, nakzàn lama kan ina rawn lèn a remchàn leh remchàn loh min záwt zui nghâl a, kan in awmna laite chu kan inhrilh nghâl bawk a.

An rawn lêng ta ngei a, mi dang pathum, hmeichhe pakhat leh mipa pahnih an rawn hruai tel a, an fel hlawmin an hawihhãwm hlawm khawp mai a, țhalai hruaitu ni àwm rêng an ni. An țawng duh a, țhalaiah inthlahrung lova tel tùra min hrilhin țawngțainate kan hmang ho a, an zahawm ka tiin an ti țha ka ti tak zet a ni.

An haw hnu chuan Zotei chuan," U, an fel hlawm tiraw? Khawpui chhûnga mite lehnghâl, ruihtheih thil ti miah lo an nih hmèl hlawm bawk sia, an zir sâng hlawm ngawtin ka ring," a ti zui siam siam a, kei pawh chuan," Fel hlawm khawp mai, khawpui mite nge nge hi chu an lo felin an lo hawihhãwm deuh zêl chu a lo ni, nang pawh i zir zêl ang a, anmahni ang thoa lehkha thiam sâng i ni thei a ni, fel pawh hi a zir theih a nia, fel bawk, lehkha zir sâng bawk, Pathiana inhmang bawk si an ngaihsànawm, i ni ve thei vek," tiin ka fuih pah sauh sauh a.

Mami'n min rawn bia a,"Ka zin dâwn a, eng nge ka lo hawn ang che?" tiin, kei chuan," E, a va làwmawm dâwn ve! I duh apiang kha a ni mai, ka lungawi vek ang," ka lo ti vat a, ani erawh chuan," Chutiang teh ngawt, i duh sawi ve mai la?" a rawn ti thung a, sawi mai tùr ka hriat loh avàng chuan," Kan bazàr hunah ka rawn video-call ang che, chutih hunah chuan i hre thei tawh êm ang chu," a rawn ti leh a.

An zinna hmun chu ka hre miah lo, ka zâwt hek lo. Min rawn video-call ta ngei a, kawr mawi tak tak an khai dulte chu a rawn tilang kual a, a to hmèl hlawm sia, ka duh lo zêl a, a pawisa tihheksak ringawt ka duh bîk lo a ni. A hnu deuha chapal bun nawm hmèl zet zet a rawn tihlan tâkah chuan a man zât záwtin a lo to vak lo hlawm bawk a, a buang lam deuh chu thlangin, ka bun tâwk number pawh chu ka hrilh nghâl bawk a. Kan inbiak tàwp lama a camera-a mipa hmêl lo lang ve zawk ka hmuh chuan ka meng phâwk deuh hlek a, an zin tlâng tihna em ni? Khawi hmunah nge? Mami lahin min hrilh hauh si lo.

Jivan-a'n a pu a lo haw dâwn tih min hrilh chuan zanriah ei tùr ka bàwl a ngai tih ka hre nghâl a, zanriah eipui tùr a neih tel dâwn avàngin chawhmeh siam tùr hrang hrang leh siam dan tùr pawh chu min hrilh tel nghâl bawk a, Jivan-a hrilh lova min hrilh ve mai àwm, a peih mai mai hi ka tia! Phuihnam leh changkhate hnah ka lo chhùm hluah mai zâwk dâwn em maw ni, nge chaw urh zetin ka lo chhumsak leh záwk dâwn. 

*A NGAIHSAK CHE TIH A SAWI ANG, A SAWI THEI; MAHSE, A THIL TIHIN A LANTÎR EM TIH NGAIHVEN ZÂWK RAWH, THU MAI AI CHUAN THIL TIH HIAN A HRIL CHIANG ZÂWK*